Kerkenbeleidsplan goedgekeurd

De gemeenteraad keurt het kerkenbeleidsplan goed. Het kerkenbeleidsplan legt een toekomstvisie voor elk van de vijf parochiekerken in Laakdal vast.

Kerkenbeleidsplan 

Vanaf 1 januari 2025 moet elke gemeente een kerkenbeleidsplan opstellen. Zo’n plan omvat een uitgebreide beschrijving van elke kerk en van haar actuele gebruik en functie. Er wordt een toekomstvisie beschreven en voor elke kerk wordt een traject opgesteld om de toekomstige invulling te realiseren.

Maatschappelijke en beleidsmatige veranderingen, zoals het terugnemend aantal kerkbezoekers en hoge energiekosten en de verplichting van het fusioneren van parochies, hebben ertoe geleid dat in 2023 een addendum toegevoegd werd aan het kerkenbeleidsplan. De Pastorale Eenheid H. Norbertus Meerhout-Laakdal, waartoe de vier Laakdalse parochies behoren, stelde een pastoraal plan op dat werd vertaald in het addendum. Dit addendum vormt de basis voor het nieuwe kerkenbeleidsplan dat nu dus door de gemeenteraad werd goedgekeurd.

Burgemeester en schepen van Patrimonium Tine Gielis legt uit hoe een intensieve samenwerking tussen het gemeentebestuur, als eigenaar van vier van de vijf kerken, en de kerkfabrieken, die de erediensten verzorgen, leidde tot een gedragen, toekomstgericht kerkenbeleidsplan: “We hebben bij het opstellen van een toekomstvisie voor de Laakdalse kerken een belangrijke evenwichtsoefening moeten maken tussen het behoud van de godsdienstige beleving en het behoud van de kerken als historisch erfgoed enerzijds, en de realistische haalbaarheid van het onderhoud en de uitbating van de kerken en sociale noden anderzijds. Met dit kerkenbeleidsplan willen we rekening houden met de toekomst en tegelijk het verleden respecteren.”

Fusie van de parochies

In Laakdal evolueren we van vier parochies naar twee parochies. De parochies Sint-Lambertus in Eindhout, O.L. Vrouw in Veerle en Sint-Jozef in Veerle-Heide worden samengevoegd tot één entiteit. Hetzelfde gebeurt met de parochies Sint-Niklaas in Vorst-Meerlaar en Sint-Gertrudis in Groot-Vorst. Elke kerk kreeg een statuut toegewezen die hun toekomstige invulling bepaalt.

In de Onze-Lieve-Vrouwkerk en Veerle en de Sint-Gertrudiskerk van Groot-Vorst blijven de erediensten behouden, zij krijgen een A-statuut. Vanaf 2026 zullen er enkel nog eucharistievieringen doorgaan in deze twee kerken.

De overige drie kerken krijgen een B-statuut. Dat betekent dat binnen de vijf jaar na het opstellen van het kerkenbeleidsplan her- of nevenbestemming dient onderzocht te worden. 

De Sint-Jozefwerkmankerk zal een nevenbestemming krijgen. In tegenstelling tot de andere vier kerken in Laakdal is de kerkfabriek eigenaar van deze kerk. Zij kiezen ervoor om de kerk in haar architecturale en religieuze waarde te laten en willen daarnaast onderzoeken of ze een sociaal project in de kerkomgeving kunnen inplannen.

Ook voor de kerk van Vorst-Meerlaar wordt een nevenbestemming gezocht.

Voor de Sint-Lambertuskerk in Eindhout zal een dossier tot herbestemming worden opgestart. Er zal prioritair werk gemaakt worden van de zoektocht naar een publieke of private herbestemming waarbij er een onttrekking aan erediensten zal gebeuren.

Ook schepen van Erfgoed Gerda Broeckx is zich bewust van de precaire manier van werken die het uitrollen van het kerkenbeleidsplan met zich meebrengt: “De kerken waren eeuwenlang de belangrijkste plaats van het dorp. Niet enkel de kerkgebouwen, maar ook de inboedel heeft een belangrijke erfgoedwaarde die we moeten behouden. We kunnen echter niet blijven stilstaan en moeten bewust omgaan met de veranderende maatschappij en de sociale noden die dat met zich meebrengt. Het openstellen van de gebouwen voor her- en nevenstemming biedt veel opportuniteiten voor onze gemeente. Denk hierbij aan extra ruimte voor het verenigingsleven, een culturele of toeristische invulling,… Ook het financiële plaatje moet kloppen. De kerken blijven een baken in de dorpskern, maar dan met een (extra) relevante, maatschappelijke invulling.”